Volgens de grootste oppositiepartij zet het stadsbestuur de stad “op financieel drijfzand”, met hoge schulden, flinterdunne marges en optimistische aannames over rente, inkomsten en patrimoniumverkopen. “Dit is geen geruststellend financieel plan, dit is financieel koorddansen zonder vangnet”, zegt fractieleider en senator Allessia Claes.
STENENPOLITIEK KEERT TERUG
N-VA benadrukt dat het nieuwe plan geen breuk betekent met het verleden. Dezelfde coalitiepartners zaten in eerdere legislaturen aan het stuur toen in elke deelgemeente een feestzaal werd neergezet en Scherpenheuvel-Zichem tot de kopgroep van Vlaamse gemeenten met de hoogste schuld ging behoren.
“We hebben die stenenpolitiek al eens meegemaakt”, zegt de partij. “Nu dreigt men opnieuw te veel grote projecten in één legislatuur te willen realiseren, opnieuw gefinancierd met veel schuld. Men blijft vooral in stenen investeren, niet in de mensen.”
FLINTERDUNNE MARGES, NAUWELIJKS BUFFER
Uit de cijfers van het meerjarenplan blijkt dat het beschikbaar budgettair resultaat tegen 2031 terugvalt tot 173.000 euro. De autofinancieringsmarge is in 2026 negatief en blijft in de daaropvolgende jaren maar nipt positief, rond 730.000 euro.
Op het niveau van een stad met een uitgavenstroom van tientallen miljoenen euro per jaar is dat volgens N-VA “nauwelijks een veiligheidsmarge”. Eén tegenvaller, bijvoorbeeld een rentestijging, een dure winter, extra loonindexen of hogere facturen van politie- en hulpverleningszone, kan volstaan om het plan richting besparingen of extra schulden te doen kantelen.
SCHULD PER INWONER STIJGT FORS
Tegelijk loopt de financiële schuld op van iets meer dan 20 miljoen euro begin 2026 naar ruim 32 miljoen euro tegen 2031. Ook de schuld per inwoner stijgt stevig: van 842 euro in 2016 naar om en bij 1.416 euro per inwoner in 2030 (+59%).
“Allessia Claes: “Tegen 2031 blijft er amper 173.000 euro buffer over terwijl de schuld per inwoner sterk stijgt. Eén tegenvaller en de rekening ligt bij de inwoners. We vrezen dat men uiteindelijk toch naar besparingen of belastingverhogingen zal grijpen.”
BEST CASE-SCENARIO IN PLAATS VAN REALISME
Volgens N-VA leunt het stadsbestuur sterk op een best case-scenario. Het plan gaat uit van stabiele rentevoeten, beheersbare inflatie en loonstijgingen, een vlotte verkoop van gronden en gebouwen aan de voorziene prijzen en grote projecten die zonder vertraging worden uitgevoerd.
“Maar zo werkt de realiteit niet”, stelt N-VA. “Als de rente hoger uitvalt, als een verkoopdossier mislukt of vertraging oploopt, of als investeringen duurder worden, is er met deze marges geen ademruimte. Dan wordt het al snel zoeken naar besparingen of nieuwe inkomsten.”
ALLES TEGELIJK BOUWEN MET GELEEND GELD
Op het vlak van investeringen plant het stadsbestuur bijna 40 miljoen euro tussen 2026 en 2031, met pieken in de eerste jaren. Zware dossiers zoals een nieuw administratief centrum (geraamd op 1 miljoen euro voor de aankoop van gronden), een nieuw stadsmagazijn (1,2 miljoen euro) en een nieuw stadspark staan tegelijk op de planning.
N-VA vraagt zich af welke projecten echt noodzakelijk zijn in deze legislatuur en welke beter gespreid kunnen worden. “Alles tegelijk bouwen met het geleende geld van onze inwoners is de rek tot het uiterste opspannen”, zegt Claes.
Gemeenteraadslid Carl Smets legt de link met het dagelijks leven: “Een bruisende stad maak je niet enkel met beton. Als je alles tegelijk wil bouwen met geleend geld, dreigt er straks geen ruimte meer te zijn voor handel en horeca, verenigingen, armoedebestrijding, veiligheid en een sterke dienstverlening.”
Ook de middelen voor grote evenementen zoals de Baloise Belgium Tour staan volgens N-VA ter discussie. In een begroting met beperkte marges moet volgens de partij scherp gekeken worden naar de verhouding tussen kosten en opbrengsten voor onze inwoners.
PATRIMONIUMVERKOOP ALS LAPMIDDEL
De verkoop van gronden en gebouwen moet helpen om de begroting in evenwicht te houden. Het gaat om éénmalige inkomsten die structurele tekorten moeten maskeren, klinkt het bij N-VA. “Als de verkoopprijzen lager uitvallen of er geen kopers worden gevonden, valt een essentieel stuk van de financiering weg”, waarschuwt de partij. “Dat is geen structurele gezondheidskuur voor de stadsfinanciën, maar patrimoniumverkoop als lapmiddel.”
VERGRIJZING EN RISICO’S ONVOLDOENDE OPGEVANGEN
De demografische en structurele risico’s worden volgens N-VA onvoldoende financieel opgevangen. De stad vergrijst, de actieve bevolking krimpt en in de nota wordt zelf gerekend op een daling van de opbrengst van de aanvullende personenbelasting met ongeveer 14 procent tegen 2030.
Tegelijk worden in het meerjarenplan risico’s opgesomd, onder meer stijgende pensioenlasten, onzekere dividenden en hogere dotaties aan politie en hulpdiensten. Toch worden de reserves niet stevig aangevuld. “Men weet waar de risico’s zitten, maar legt er geen geld naast”, luidt de kritiek.
JEUGD EN SPORT
In het domein jeugd en sport ziet N-VA wel positieve projecten, maar vreest de partij dat die bij de eerste tegenvaller onder druk komen. Gemeenteraadslid Nyah Janssens: “Met zulke dunne marges dreigen jeugdwerking, verenigingen en veilige publieke ruimte opnieuw de eerste slachtoffers te worden zodra moet worden bijgestuurd. Onze jeugdverenigingen vragen al langer veilige lokalen en degelijke infrastructuur. Dat moet nu aangepakt worden, niet doorgeschoven naar de volgende legislatuur.”
N-VA-PAD: INVESTEREN MET VOORZICHTIGHEID
Ondanks de scherpe kritiek erkent N-VA dat er in het meerjarenplan ook positieve ambities staan. De partij legt vooral de nadruk op de financiële vertaling van die ambities. Die noemt ze te zwak: flinterdunne marges, een fors stijgende schuld, een verzwakkende inkomstenbasis en vrijwel geen reserves.
N-VA Scherpenheuvel-Zichem pleit daarom voor een alternatief traject: wel investeren, maar via een rustiger schuldenpad, een sterker structureel overschot, echte buffers tegen gekende risico’s en een duidelijke prioritering van projecten over meerdere legislaturen heen. ‘We hebben aan onze kiezers beloofd dat we de centen zoals een goede huisvader zouden beheren,” klinkt het bij N-VA.
Omdat het huidige plan daar volgens de partij niet aan voldoet, keurde N-VA het meerjarenplan niet goed.
